اهدای پلاکت به یک فرهنگ تبدیل شود

سخنگوی سازمان انتقال خون گفت : مردم ما به خوبی با فرهنگ اهدای خون آشنا هستنداما اهدای پلاکت همانند اهدای خون باید به عنوان یک فرهنگ پذیرفته شود، بیشترین مصرف پلاکت در بیماران سرطانی و بیماری های خونریزی دهنده ارثی است.

به گزارش دیده بان سلامتی و به نقل از گروه جامعه ایرنا؛ بشیر حاجی بیگی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بیشترین مصرف پلاکت در بیماران سرطانی و بیماری های خونریزی دهنده ارثی است می تواند نجات دهنده جان این بیماران باشد و یا اینکه در ارتقای زندگی آنها نقش موثری داشته باشد.

وی ادامه داد: مردم ما به خوبی با فرهنگ اهدای خون آشنا هستند و با مشارکت در این اقدام انسان دوستانه همواره نجات دهنده جان بیماران و یاری گر سازمان انتقال خون هستند.

وی تاکید کرد: اما اهدای پلاکت خیلی در نزد هموطنان شناخته شده نیست و بیشتر آنها برای اهدی خون کامل به مراکز اهدای خون مراجعه می کنند، در صورتی که اهدای پلاکت با توجه به عمر کوتاه آن که حدود ۳ تا ۵ روز است و ازسویی دیگر هم نیاز مبرم بیماران، بر اهمیت اهدای پالاکت می افزاید و نیاز است که اهدای پلاکت هم مانند اهدای خون فرهنگ سازی شود.

بیشترین مصرف پلاکت در بیماران سرطانی و بیماری های خونریزی دهنده ارثی است که می تواند نجات دهنده جان این بیماران باشد و یا اینکه در ارتقای زندگی آنها نقش موثری داشته باشدسخنگوی سازمان انتقال خون گفت : در حال حاضر در بعضی از کلانشهرهای کشور با پلاکت های اهدایی استحصال شده از خون کامل جوابگوی نیاز بیمارستانی و مراکز خون و آنکولوژی نیستند و باید قسمتی از این نیازها به پلاکت استفاده از روش تهیه پلاکت به روش پلاکت فرزیس تهیه و انجام شود.

وی باتاکید براینکه باید اهدای پلاکت نیز همانند اهدای خون کامل به عنوان یک فرهنگ پذیرفته شود، تصریح کرد: در حال حاضر در ۳۱ استان کشور در اداره کل های انتقال خون سراسر کشور تهیه پلاکت به روش پلاکت فرزیس و سنگل دونر انجام می شود.

حاجی بیگی یادآوری کرد: اکنون نزدیک به یک میلیون واحد پلاکت اهدایی در کشور به مراکز درمانی و بیمارستانی توزیع می شود و بیشترین مصرف پلاکت در بیماران سرطانی و بیماری های خونریزی دهنده ارثی است.

پلاکت خون یکی از انواع سلول‌های خونی است که در مغز استخوان ساخته می‌شود. این اجزای کروی شکل کوچک در انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی نقش بسیار مهمی دارند.

ترکیبات اصلی خون عبارتند از: گلبول قرمز، گلبول سفید و پلاکت، پلاکت ها کوچکترین سلول های خون هستند که به انعقاد و کنترل خونریزی در بدن کمک می کنند و پلاکت فرزیس فرآیندی است که پلاکت را از خون کامل اهدا کننده، جدا کرده و سایر اجزای خون را به بدن اهدا کننده برمی گرداند، دراین روش خون اهدا کننده توسط یک ست یک بار مصرف جدا و وارد دستگاه تمام اتوماتیک شده که می تواند ترکیبات خون را از هم جدا کند، در هر بار اهدای پلاکت به روش فرزیس به اندازه ۵ تا ۶ واحد اهدای خون معمولی، پلاکت جمع آوری می شود.

عمر کوتاه پلاکت

با توجه به اینکه عمر مفید پلاکت در دمای محیط و درون کیسه های خون ۳ تا ۵ روز است، برخی بیماران که امکان ساخت این سلول را ندارند، نیاز به تزریق مکرر پلاکت دارند تا دچار خونریزی نشوند.

بیماران مبتلا به سرطان خون، کم خونی ناشی از نقص عملکرد مغز استخوان، بیمارانی که پیوند مغز استخوان انجام داده یا تحت درمان با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی هستند، بیماران شیمی درمانی یا رادیوتراپی، افرادی که بیماریهای خونریزی دهنده یا اختلالات انعقادی دارند، بیمارانی که به پلاکت خون کامل پاسخ نمی دهند یا دارای مقاومت پلاکتی هستند و بیمارانی که اعمال جراحی بزرگ مانند عمل جراحی قلب باز دارند شامل موارد مصرف پلاکت فرزیس هستند.

فرآیندپلاکت فرزیس چقدر طول می کشد؟

از زمان شروع تا پایان فرایند حدود از یک ساعت تا یک ساعت و ۳۰ دقیقه طول می کشد که البته طولانی تر از اهدای خون است، کسی که برای اولین بار برای پلاکت فرزیس مراجعه کرده یا از آخرین اهدای وی بیش از ۴ هفته گذشته باشد، لازم است قبل از اهدا، آزمایش های لازم را انجام دهد.

پلاکت فرزیس چگونه انجام می شود؟

در طول پلاکت فرزیس، خون توسط یک ست استریل یک بار مصرف، از بازوی شما وارد دستگاه تمام اتوماتیکی که جدا کننده ترکیبات خون است. درون این ست، پلاکت ها جدا شده و سایر ترکیبات خون به بدن شما بازگردانده می شود؛ طی این فرآیند یک ماده ضد انعقاد به خون اضافه می شود تا مانع لخته شدن خون شود.

چند وقت یک بار می توان پلاکت اهدا کرد؟

بدن انسان به سرعت پلاکت ها را جایگزین می کند؛ پس هر ۴۸ ساعت (دو روز) یک بار می توان پلاکت اهدا کرد، به شرطی که بیشتر از ۲ بار در هفته و ۲۴ بار در یک سال نشود.

چه کسانی می توانند، اهداکننده پلاکت باشند؟

کسی که شرایط اهدا خون کامل داشته باشد، از لحاظ سلامتی در صحت کامل باشد، حداقل ۱۸ سال تمام و وزن بالای ۵۰ کیلو گرم داشته باشد، از اهدای خون کامل قبلی حداقل ۸ هفته گذشته باشد، آسپرین و داروهای شبیه آسپرین از ۷۲ ساعت قبل مصرف نکرده باشد، در صورت مصرف هر دارویی مشابه آسپرین نیز با پزشک اهدا مشورت شود. زیرا بعضی از داروهای ضد انعقادی اثر طولانی داشته و مصرف آن یک یا دو هفته قبل از اهدای پلاکت باید متوقف گردد، اهدا کننده باید حداقل یک ساعت قبل از اهدای پلاکت غذای کامل خورده باشد.