روند کاهشی بیماری سل در ایران/ درمان بیماران رایگان است
گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره بیماری سل از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ در کشور نشانگر روند کاهشی در ابتلا به این بیماری است؛ بهطوریکه میزان بروز سل از ۱۰.۵ در یکصد هزار نفر جمعیت در سال ۱۳۹۷ به ۸.۵ در یکصد هزار نفر جمعیت در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.
به گزارشدیده بان سلامتی و به نقل از ایرنا؛ ۲۳ مهر سالروز وفات محمد بن زکریا رازی به پاس تحقیقات ارزنده وی در بیماری سل به نام روز ملی مبارزه با سل نامگذاری شده است. بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت حذف سل تا سال ۲۰۵۰ یک هدف جهانی است و مهمترین اهداف جهانی تعیین شده، دستیابی به کاهش ۸۰ درصدی میزان بروز سل و کاهش ۹۰ درصدی میزان مرگ و میر ناشی از سل تا سال ۲۰۳۰ (نسبت به سال ۲۰۱۵) و در نهایت حذف این بیماری تا سال ۲۰۵۰ میلادی است.
عامل بیماری سل، باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است. این باکتری ممکن است به هر بخشی از بدن مثل کلیه، نخاع و مغز حمله کند اما عموما به ریهها حمله میکند. روزانه نزدیک به چهار هزار نفر در دنیا جان خود را به خاطر این بیماری قابل پیشگیری و درمانپذیر از دست میدهند. هر فردی که مورد حمله این باکتری قرار میگیرد، لزوما بیمار نمیشود. در واقع، بعد از ورود باکتری به بدن دو حالت سل نهفته و بیماری سل (سل فعال) ممکن است رخ دهد. اگر بیماری سل درمان نشود، میتواند کشنده باشد.
سل از چه راههایی انتقال مییابد؟
سل از طریق هوا و از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. هنگامی که فرد مبتلا به سل ریوی صحبت، سرفه یا عطسه میکند، میخندد یا آواز میخواند، این باکتری وارد هوا میشود. افراد نزدیک، هنگام نفس کشیدن در این هوا ممکن است آلوده شوند. باکتری وارد ریه میشود، رشد کرده و از طریق خون به سایر اندامها مثل کلیه و مغز حمله میکند و در عین حال بیماری سل از طریق دست دادن، اشتراک غذا یا نوشیدنی و دست زدن به ملافه یا صندلی توالت منتقل نمیشود.
حذف سل به معنای دستیابی به میزان بروز کمتر از یک مورد سل در میلیون نفر جمعیت است در حالی که اکنون میزان بروز تخمین زده شده در کشور ۱۳۰ مورد در میلیون نفر است.
برخی از متخصصان بیماریهای عفونی بر این باورند که بیماری سل در هر سنی ممکن است رخ دهد. حدود نیمی از موارد این بیماری، با آزمایش ساده نمونه خلط کشف میشوند که در مراکز بهداشتی به صورت رایگان قابل دریافت است و در صورت درمان مناسب و کامل، بیماری سل درمانپذیر است.
به گفته متخصصان بیماریهای عفونی، گرچه سل یک بیماری با عامل شناخته شده و همهگیرشناسی مشخص بوده و اصول درمان آن از حدود ۶۰ سال قبل شناخته شده و بیش از یک ربع قرن است که رژیم درمان کوتاه مدت برای آن به کار میرود ولی بخشی از بیماران مبتلا به سل هنوز در بسیاری از نقاط جهان و از جمله کشور ما تشخیص داده نمیشوند یا تحت درمان مناسب قرار نمیگیرند.
پیام طبرسی متخصص بیماریهای عفونی درباره بیماری سل به خبرنگار ایرنا گفت: بیماری سل مهلکترین بیماری عفونی در سطح جهان محسوب میشود و مهمترین علت مرگ در مبتلایان به ایدز است و شاخصترین علت مقاومت در برابر آنتیبیوتیکها به شمار میآید.
درمان سل در کشور رایگان است
وی با بیان اینکه درمان سل در کشور رایگان است، اظهار داشت: با توجه به خطر بروز مقاومت دارویی و مزمن شدن بیماری، باید داروها به موقع و روزانه مصرف شود و معمولاً پس از دو هفته از مصرف منظم دارو در بیماران مبتلا به سل ریوی، بیماری دیگر سرایتکننده نیست.
این پزشک افزود: در صورت مصرف نامنظم دارو، عواقب وخیم و حتی مرگ ممکن است بروز کند. در طول دوره درمان به خصوص در موارد سل ریوی، لازم است در فواصل زمانی مشخص، آزمایش خلط تکرار تا از بهبود بیماری اطمینان حاصل شود.
طبرسی تصریح کرد: پنج تا ۱۵ درصد مبتلایان دچار بیماری سل فعال میشوند و بقیه به علت دفاع سیستم ایمنی بدن عفونت نزد آنها مهار شده و تا پایان زندگی به حالت خاموش میماند.